Jedyny w Serbii skansen kultury ludowej – serb. Muzej na otvorenom Staro selo, Sirogojno – położony jest w zachodniej części kraju w odległości 30 km od miasta Užice. Istnieje od roku 1992. Na terenie skansenu znajduje się około 50 budynków, które przeniesione zostały z okolicznych wsi regionu zlatyborskiego. Można więc podziwiać tutaj ludową architekturę, domy mieszkalne, budynki gospodarcze, wyposażenie domów i zagród czy narzędzia służące do codziennej pracy.
Bogate i interesujące zbiory skansenu stanowią budynki i urządzenia związane z pracami gospodarskimi i wiejskim rzemiosłem, m.in.: piec chlebowy, spichlerz, kurnik, sklep z tytoniem, plecione ule, obora, kuźnia, chaty pasterskie oraz wiele innych obiektów stanowiących namacalny dowód poziomu i sposobu życia wiejskiej ludności w tym regionie. Można w skansenie obejrzeć także klasę szkolną z dawnych czasów, niewielkie pomieszczenie z dużą tablicą, tabliczką z rysikiem, liczydłem, ławkami, itp. Zbiory są bogate i pewnie warto odwiedzić Sirogojno nie jeden raz.
Miłośnicy dobrego jedzenia i oryginalnych pamiątek również nie będą zawiedzeni. Na terenie skansenu znajduje się karczma, która serwuje tradycyjne potrawy i napitki regionalne oraz sklep z pamiątkami, w którym można się zaopatrzyć w rzemieślnicze wyroby wykonywane tradycyjną techniką, np. kilimy, plecione kosze, naczynia gliniane, a także zioła, miody czy rakije.
Na wzniesieniu w centrum wsi przed wejściem do skansenu znajduje się czynna cerkiew świętych apostołów Piotra i Pawła z XVIII wieku z dobudowaną w XIX wieku pokaźną dzwonnicą.
W pobliżu skansenu jest jeszcze jedno muzeum warte uwagi, to Muzeum Dziewiarstwa – serb. Muzej ple5lja (powstało w 2008). W regionie ZlaLbor kobiety od wieków same zajmowały się przędzeniem wełny i robieniem na drutach. Wyrabiały odzież, ciepłe wełniane skarpety, rękawice, szaliki, swetry. W roku 1962 najodważniejsze dziewiarki podjęły decyzję o utworzeniu stowarzyszenia i wytwarzaniu wyrobów wełnianych na rynek krajowy i zagraniczny. I tak wyroby przeznaczone pierwotnie na potrzeby własnej rodziny, wyruszyły w świat, torując sobie śmiało drogę do pokazów mody, targów i wystaw w Szwecji, Włoszech, Francji, Niemczech, Ameryce czy Japonii. Przy muzeum znajduje się sklepik, w którym dostępne są oryginalne wyroby dziewiarskie, które zachwycają kolorystyką i wzornictwem.
Autor:Lidia Wiatrowska-Szreder
Źródła: http://www.zlaLbor.org.rs/sr/sta-videL/muzeji-i-galerije/muzej-staro-selo-sirogojno/,http://www.zlaLbor.org.rs/sr/sta-videL/muzeji-i-galerije/muzej-pleLlja-u-sirogojnu/
